تنظیم نقشه خطر نسبی مرگ کودکان زیر یک سال مناطق روستایی کشور در سال ۱۳۸۰ و ۱۳۸۵: مقایسه روش های حداکثر درستنمایی و بیزی

مقدمه و اهداف: نقشه بندی بیماری یا مرگ مجموعه ای از روش های آماری است که با هدف به دست آوردن برآوردهایی دقیق از میزان های بروز یا شیوع بیماری ها یا مرگ به کار گرفته می شوند در این تحقیق، روش های حداکثر درستنمایی، بیزتجربی و بیزکامل برای برآورد نقشه خطرنسبی مرگ کودکان زیر یک سال مناطق روستایی کشور مورد مقایسه قرار گرفت. روش کار: داده های مرگ کودکان زیر یک سال زیج حیاتی مناطق روستایی تحت پوشش دانشگاه های علوم پزشکی کشور در سال های 1380 و 1385 مورد تحلیل قرار گرفت. برآورد پارامترهای نقشه با استفاده از روش های حداکثر درستنمایی، بیز تجربی (مدل پواسن گاما) و بیز کامل با به کارگیری شبیه سازی زنجیر مارکف مونت کارلو انجام شد. معیار انحراف از اطلاع برای مقایسه برازش مدل های بیزی استفاده شد. نرم افزارهای r، winbugs وarcgis به کار گرفته شدند. نتایج: روش بیزکامل نشان داد خطر مرگ کودکان زیر یک سال در مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی سیستان وبلوچستان در سال هشتاد (88/1-58/1 95%ci:) 73/1 و در سال هشتادوپنج (75/1-50/1 : ci95%)62/1 برابر متوسط کشوری بوده است. در سال 1380 مناطق تحت پوشش دانشگاه های علوم پزشکی بیرجند (45/1)، کردستان(23/1) و خراسان (21/1) و در سال 1385 بیرجند (42/1)، زنجان (39/1)، کردستان (36/1)، اردبیل (32/1)، زابل (28/1)، آذربایجان غربی (18/1) و گلستان (14/1) خطر نسبی بالا و معنی داری داشته اند (05/0p<). در سال 1380 کمترین خطر نسبی مربوط به مناطق دانشگاه علوم پزشکی تهران (74/0-34/0 ci: 95%) 56/0 و در سال 1385 دانشگاه علوم پزشکی ایران (65/0-38/0ci: 95%)52/0 بود (05/0p<). نتیجه گیری: با توجه به برازش مناسب روش بیزکامل در مقایسه با بیزتجربی و حداکثردرستنمایی، استفاده از این روش پیشنهاد می شود